کمر کولی بزرگ

نام : کمر کولی بزرگ

نام علمی : Sitta Tephronata

نام انگلیسی: Eastern Rock Nuthatch   

 

این پرنده حدود 16 سانتی متر طول دارد دارای سر بزرگ، منقار قوی، پاهای کوتاه با پنجه های بلند و بالهای نسبتا بلند و نوک تیز است سینه آن سفید‌ و رنگ  پهلو هایش خرمائی می باشد نوار سیاه ناحیه چشم آن تا کنار گردن ادامه پیدا می کند .در دره های صخره ای و تنگ، حاشیه های نیمه بیابان و گاهی دارای درختان پراکنده، به سر برده و آشیانه  اش را به زیبایی با جمع آوری خاک صمغ گیاهان و بزاق خودهمانند یک قیف مخروطی شکل بر روی دیواره ها و بر سطح صخره ها، به صورت آویزان ا زگل می سازد و سوراخی بالای آن ایجاد می کند. در ایران، بومی و فراوان است. این پرنده از حشرات و عنکبوت ها در تابستان و از حلزون ها و دانه های گیاهان در زمستان تغذیه می کند، در جهت بالا و پایین حرکت می کند. تک زی بوده و نر و ماده آن هم شکل هستند.

عقاب صحرایی

نام: عقاب صحرایی

نام علمی : Aquila Nipalensis

نام انگلیسی:  Steppe Eagle   

پرنده شکاری نسبتا بزرگی است با سینه ای پهن و پر و بالی به رنگ قهوه ای، که دارای طیف وسیعی از تنوع در رنگ بال و پر است (قهوه ای تیره تا روشن). رنگ پرهای پشتی و نیز پرهای سر و گردن کمی تیره تر از پرهای بال و سطح شکمی می باشد. شاهپرهای اولیه اش سیاه رنگ هستند و بقیه پرهای بالش به رنگ قهوه ای می باشند. یک نوار طولی سفید در مرز بین شاهپرهای اولیه وثانویه با پرهای بال وجود دارد که در حال پرواز بیشتر نمایان است. منقار زرد رنگ نسبتا بزرگی دارد که نوک منقارش سیاه است و خط زرد رنگ انتهای منقارش تا زیر چشم امتداد می یابد. دمش به رنگ قهوه ای تیره و زیر دم سفید مایل به خاکستری هستند. پرنده ماده کمی از پرنده نر بزرگتر است و بین یک تا سه تخم می گذارد. پرنده نابالغ قهوه ای کمرنگ است که دارای نوارهای سفید مشخص در زیر بال ها است طول این پرنده حدود 65 تا 80 سانتی متر و وسعت بال در حدود۱۸۰ تا ۲۰۰ سانتی متر می باشد غذای خود را از پستانداران کوچک مانند خرگوشها، پرندگان و جوندگان فراهم می کند. از مردارهای تازه نیز تغذیه می کند.

سسک سر دودی

نام: سسک سر دودی

نام علمی : Sylvia mystacea

نام انگلیسی : Menetries's Warbler

 

پرنده‌ایست پر جنب و جوش و پر سر و صدا که اغلب در بین بوته‌های کوتاه پنهان می شود و غالبا دمش را به اطراف یا بالا و پایین تکان می دهد، در حال پرواز دم خود را بالا می گیرد. معمولا خود را از انظار پنهان نگاه می دارد . سطح پشتی قهوه‌ای مایل به خاکستری و دم گرد تقریبا سیاه با شاهپرهای کناری سفید و مشخص دارد سطح شکمی آنها تقریبا سفید است که در پرنده نر مایل به صورتی می باشد و در پرنده ماده در سینه و پهلو‌ها اثری از رنگ نخودی دارد. هر دو جنس چشمانی به رنگ قرمز تیره با حلقه چشمی زرد دارند در پرنده ماده این رنگ صورتی و پاها قرمز گوشتی است.

اندازه سسک سر دودی حدود 12 سانتی‌متر است. شبیه سسک چشم سفید است اما کوچکتر و با دمی کوتاه تر است.

این پرنده در مناطق بوته زار با بوته های خاردار در حاشیه ی رودخانه ها و مناطق مخروبه به سر می برد و در بوته های متراکم آشیانه می سازد.در ایران، به طور کلی، تابستان ها فراوان و زمستان ها، به تعداد اندک در سواحل جنوبی دیده می شود.

عمدتا از حشرات تغذیه می کند، گاهی از مهره داران کوچک و نیز از میوه ها و دانه ها غذای خود را تامین می کند.

چکچک دشتی

نام : چکچک دشتی

نام علمی:Oenanthe isabellina

نام انگلیسی:Isabelline Wheatear

 

این پرنده با ظاهر خاکی کمرنگ و یکدست  مشخص می شود . پوشپرهای گوش آن تیره رنگ نیست ، بزرگی سر و منقارش جلب توجه می کند .سیاهی دم آن خیلی پررنگ نیست ، به طرز خاصی می دود و دمش را با قدرت بالا و پایین می برد. دمش اندکی کوتاه است و به صورت راست می نشیند. نر و ماده همشکل هستند و به واسطه شاهپر سفید سرشانه، که به داخل بال های بزرگ شنی رفته و تضاد اندکی با روی تنه دارد، تشخیص داده می شوند. دمگاهش سفید باریک و اغلب نوار انتهایی دم پهن تر و سیاه است. هنگامی که پرواز می کند زیر بال ها و محل اتصال بالها به بدن نخودی سفید است. نوار ابرویی پهن تر و در جلو چشم سفید تر است. اغلب دویده و دمش را با قدرت بالا و پایین می‌برد. اندازه چکچک دشتی 16 سانتی متر است.

در تابستان، در مناطق لم یزرع، زمین‌های پوشیده از علف، واستپ‌ها به سر می‌برد و در زمستان به صورت مهاجر عبوری درکشتزارها دیده می‌شود. این پرنده در سوراخ دیوارهٔ کنار رودخانه، یا دیوارها آشیانه می‌سازد. در ایران، چکچک دشتی نیمه مهاجر است و به تعداد فراوان دیده می‌شود.

عمدتا از حشراتی مانند ملخ، سوسک، سنجاقک ، پروانه ، زنبور، و عنکبوت تغذیه می کند و همچنین از کرم ها و دانه ها به عنوان مکمل رژیم غذائی استفاده می کند.

بوتیمار کوچک

نام: بوتیمار کوچک

نام علمی:Ixobrychus minutus

نام انگلیسی:Little Bittern

 

جزء حواصیل های خیلی کوچک است  حدود ۳۳-۳۸ سانتی متر طول دارد. این پرنده یک گونه کوچک همراه با گردنی کوتاه ، نوکی نسبتا بلند با سطح شکمی نخودی رنگ است. در نرها پشت و تاج سر و بال ها سیاه می باشد و بر روی هر بال رگه های بزرگ سفید دیده می شود . ماده‌ها دارای پشت قهوه ای و بال هایی با رگه های نخودی تیره هستند.  منقار هر دو جنس زرد رنگ است و در فصل زاد و ولد قاعده آن قرمز می شود ، و پا ها سبز رنگ است. پرنده نا بالغ به طور کلی قهوه ای و رگه رگه می باشد. پرواز این پرنده معمولا در ارتفاع خیلی کم و توام با بال زدن های سریع است. در پرواز پوشپرهای کمرنگ بال با رنگ تیره بالها و پشت تضاد قابل توجهی نشان می دهد . به طورعمده در نورکم غروب و صبح خیلی زود فعال است. بوتیمار کوچک در میان نیزارها زاد و ولد می کند. آشیانه آن بین بوته هایی از نی های به هم با فته شده است، و ۴-۸ تخم می گذارد. دیدن آن بسیار سخت است ، زیرا خود را از انظار مخفی می کند . غذای بوتیمار کوچک ، حشره ها ، ماهی ها و دوزیستان می باشد.

کبک

نام: کبک

نام علمی : Alectoris chukarpartridge

نام انگلیسی:  chukar partridge

کبک پرنده ای است زیبا و خوش خوان که در طبیعت، در دامنه کوهها و شیب های کوهستانی، صخره ها و تپه ماهور ها زندگی میکند. به هنگام احساس خطر، از کوهها به سرعت بالا می رود و معمولا این کار را به پرواز ترجیح میدهد. گوشت این پرنده بسیار خوشمزه و به لحاظ ارزش غذایی نسبت به دیگر طیور از موقعیت ممتازی برخوردار است.

این پرنده معمولا دارای پوششی با پرهای خاکستری است و گلولی نخودی رنگ با نوار حاشیه های پهن سیاه بوده و از زیر شکم و پهلو ها خالهای کشیده زیبایی به چشم می خورد. پاها و منقارش سرخ رنگ است و نر و ماده لحاظ شکل ظاهری تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند. کبک نر به طور عمومی بزرگتر از ماده میشود، در حالی که سر ماده بیضی شکل میباشد، سر کبک نر گرد است .هم کبک ماده و هم نر در پشت پاها بر آمدگی شبیه میخ دارند که در نرها برآمدگی بزرگتر میباشد.

وزن این پرنده زیبا از پانصد و ده تا ششصد و هشتاد گرم با متوسط پانصد و نود و پنج گرم است

در زیستگاه طبیعی این پرنده, رنگ آن بسته به موقعیت جغرافیایی منطقه متغیر است. رنگ پرندگان مناطق خشک تر, بیشتر متمایل به خاکستری و سفید است.

کبک ها تک همسر هستند. نرها با نشان دادن تمایل خود به ماده با کج کردن سر و باز کردن بالها و نمایش آنها در اواخر اسفند اقدام به جفت گیری می کنند. هنگام خشکسالی و کمبود غذا, عمل تولید مثل ممکن است محدود به چند پرنده شود. نرها از ماده ها در مقابل نرهای دیگر محافظت می کنند.

کبک معمولا از گیاهان شامل علفها و دانه های آنها, برگ گیاهان و میوه بوته ها بر اساس فراوانی و دسترسی فصلی تغذیه می کنند.

سنگ چشم سر حنایی (سنگ چشم کله سرخ)

سنگ چشم سر حنایی (سنگ چشم کله سرخ)

نام علمی:Lanius senator

نام انگلیسی:Woodchat Shrike

در فضای باز و خشک ، زیتون‌زارها ، باغهای میوه و زمینهای غیرمحصور بوته‌زار و گاهی در جنگل دیده می شود ، روی درختان به هر اندازه که باشند ، آشیانه می سازند . سنگ چشم کله سرخ پرنده ای است که تابستانها نسبتا فراوان است و به صورت مهاجر عبوری نیز ممکن است در همه جای ایران دیده شود . این پرنده حدود هژده سانتیمتر طول دارد تارک و پس سر به نحو مشخصی قرمز قهوه ای (حنایی تیره) است و نوار چشمی پهن و سیاهی پیشانی را در بر گرفته و تا پایین گلو امتداد دارد . چانه، گلو، زیرتنه و زیر دم سفید مایل به نخودی و شاهپرهای دم از مرکز به طرف کنار کوچکتر شده، اما دم مستطیلی شکل و نسبتا بلند است . پرنده ی ماده که کمرنگ تر با رنگ سفید و نخودی بیشتر در قاعده ی منقار و قسمت پایین دمگاه و اندکی از پشت خاکستری تر دیده می شود. پرنده ی جوان، در اولین زمستان، شبیه سنگ چشم پشت سرخ، اما روتنه اندکی خاکستری قهوه ای است.

جغد کوچک

نام: جغد کوچک

نام علمی:Athene noctua

نام انگلیسی:Little Owl

 

جغد کوچک حدود بیست و یک سانتی‌متر است؛این پرنده به‌وسیله اندازه کوچک،بدن خپل،سر تخت و گرد،تارک صاف و پاهای بلند مشخص می شود، سطح پشتی آن قهوه‌ای پررنگ است با لکه‌ها و راهراه عرضی سفید،و سطح شکمی سفید رنگش رگه‌های پهن قهوه‌ای پررنگ دارد.زیر شکم جغد کوچک لکه های بزرگ تیره،به صورت راه راه طولی دیده می شود.با سر و صورت تخت و چشم‌های زرد با حاشیه سفید،خشمگین و عبوس بنظر می آید،غالبا طی روز فعالیت می کند.هنگام احساس خطر جمع شده و بدن را راست نگه می دارد و مرتبا سر خود را بالا و پایین می کند. در طول روز اغلب بر روی ساختمان ها و پایه های برق،در فضای باز، به صورت قائم می نشیند. زیستگاه این پرنده متغیر است و در خرابه ها،کشتزارهای وسیع، زمین های بایر و سنگلاخی وشکاف درختان به سر برده و در سوراخ های ایجاد شده در زمین،دیوارها با سوراخ درختان آشیانه می سازد.در ایران، بومی و فراوان است.

ماهی خورک کوچک ( معمولی)

نام: ماهی خورک کوچک

نام انگلیسی : Common Kingfisher

نام علمی : Alcedo atthis

 

پرنده ای است کوچک،با پر و بالی خوشرنگ و منقاری بزرگ و خنجری شکل که در حالت نشسته مرتب سر و دم خود را بالا و پایین می کند و به دنبال ماهی های کوچک به درون آب شیرجه می رود.بر روی چشمانش پلک شفافی دارد که او را قادر می سازد در زیر آب خوب ببیند و شکار کند.گلو و گردنی سفید رنگ دارد و نوار شاربی پهن آبی رنگش از منقار تا نزدیک پرهای شانه اش امتداد یافته است. قسمت انتهایی شاهپرهای اولیه بال هایش سیاه و شاهپرهای ثانویه بال ها به رنگ آبی فیروزه ای می باشند.منقاری سیاه و پاهایی به رنگ قرمز روشن دارد،اگرچه نیمه پایینی منقار پرنده ماده اثری از رنگ قرمز دارد. پرنده نابالغ شبیه بزرگسالان است ولی پر و بالش فاقد جلای رنگی است و پاهایی تیره رنگ دارد. پروازش سریع و مستقیم است و معمولا در سطح پایین و نزدیک به آب پرواز می کند. پیش از شیرجه زدن برای صید ماهی،مدتی طولانی روی شاخه ای در بالای آب می نشیند. گاهی قبل از شیرجه رفتن، درجا بال می زند.

در مناطقی با آب و هوای معتدل و درکنار نهرها و رودخانه ها، دریاچه ها، کانال های آب،تالاب ها و سواحل دریا به سر می برد. بر روی بوته ها و یا شاخه های آویزان درختان نزدیک به آب می نشیند. در سوراخ هایی که در دیواره ی ساحلی رودخانه وجود دارد آشیانه می سازد.طول آن حدود شانزده سانتی متر می باشد و از ماهی ها  سخت پوستان و لارو حشرات تغذیه می کند.

دارکوب باغی

نام : دارکوب باغی

نام انگلیسی : Syrian wood pecker

نام علمی : Dendrocopos syriacus

 

دارکوب ها پرندگانی هستند درخت‌زی با منقاری قوی و نوک‌تیز که با آن تنه درختان را سوراخ می کنند . زبان آنها خیلی دراز است و پاهای قویی دارند که دو انگشت آن در جلو و دو انگشت در عقب قرار دارد . دم آنها محکم است و هنگام بالا رفتن از درخت از آن به عنوان تگیه‌گاه استفاده می کنند . پرندگانی تک‌زی هستند ؛ پروازی پرتوان و موجی دارند ، نر و ماده آنها همشکل نیستند . بیشتر نرها روی سرشان یک قسمت قرمز رنگ دارند . در سوراخ‌هایی که در تنه درخت ایجاد می کنند آشیانه می سازند . از حشرات ، میوه‌ها و مغز دانه‌ها و شیره درختان تغذیه می کنند . طول این پرنده حدود بیست و دو سانتی متر می باشد. 

در حدود بیش از دویست گونه دارکوب در جهان وجود دارد. دارکوب‎ها تقریباً در هر جا که درخت باشد دیده می‌شوند.